* ΠΑΛΙΑ ΧΩΡΑ - ΣΟΛΟΙ - ΑΙΠΕΙΑ *: 2η ΣΕΛΙΔΑ

* * * Γ Α Λ Η Ν Η * * *

(Στο μέσον της εικόνας)

ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ.

ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΣΟΛΩΝ. ΕΙΝΑΙ ΚΤΙΣΜΕΝΟ ΠΑΝΩ ΣΕ ΛΟΦΟΥΣ ΣΕ ΥΨΟΜΕΤΡΟ 300 ΕΩΣ 400 ΜΕΤΡΩΝ, ΠΕΡΙΠΟΥ. ΑΠΕΧΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ ΠΕΡΙΠΟΥ ΔΥΟ ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ, ΣΕ ΕΥΘΕΙΑ ΓΡΑΜΜΗ.

Ο ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ ΓΑΛΗΝΗΣ ΓΕΙΤΝΙΑΖΕΙ ΜΕ ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΛΟΥΤΡΟΥ, ΒΑΡΙΣΙΑΣ, ΑΜΠΕΛΙΚΟΥ, ΚΑΡΑΒΟΣΤΑΣΙΟΥ, ΤΟΥ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ ΔΑΣΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ. ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΠΟΛΛΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΑΠΕΤΕΛΕΣΑΝ ΜΙΑ ΝΕΑ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ, ΠΟΥ ΕΠΙΣΗΣ ΣΥΝΟΡΕΥΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΓΑΛΗΝΗ, Η ΟΠΟΙΑ ΦΕΡΕΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ «ΠΟΤΑΜΟΣ ΤΟΥ ΚΑΜΠΟΥ» ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΒΟΡΕΙΑ ΟΡΙΑ ΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ.

ΣΤΑ ΒΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΣΠΑΝΙΑ ΤΑ ΒΟΥΝΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ, ΕΝΩ ΣΕ ΠΕΡΙΟΠΤΗ ΘΕΣΗ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΤΟ ΒΟΥΝΙ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΥΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΟ ΑΝΑΚΤΟΡΟ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΦΙΛΟΚΥΠΡΟΥ.

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΑΕΙΜΝΗΣΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΓΙΑΝΝΑΠΑ, ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΗΣ ΓΑΛΗΝΗΣ ΗΣΑΝ Ο ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ, Ο ΔΕΛΗΓΙΩΡΚΗΣ ΚΑΙ Ο ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΡΓΑΖΟΝΤΟ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΚΑΡΒΟΥΝΩΝ ΑΠΟ ΞΥΛΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ ΔΑΣΟΥΣ. ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΑΕΙΜΝΗΣΤΗΣ ΕΥΓΕΝΙΑΣ ΣΙΑΧΟΥΡΟΥ, ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΗΛΘΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΧΟΛΛΑΔΕΣ (ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΣΟΛΩΝ, ΜΕΡΙΚΕΣ ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΜΕΤΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ) ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΟΥΝ ΤΗΝ ΤΥΡΡΑΝΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ.

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ 1960 ΕΙΧΕ 1265 ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ, ΟΛΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ. ΟΤΑΝ ΣΤΗΝ ΔΕΚΑΕΤΙΑ 1960-70 ΕΙΧΕ ΤΟΝ ΜΕΓΙΣΤΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ, ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΙΧΕ ΜΕΓΙΣΤΟ ΑΡΙΘΜΟ ΜΑΘΗΤΩΝ, ΠΕΡΙΠΟΥ, 130 ΕΝΩ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΝΤΟ ΑΠΟ ΤΕΣΣΕΡΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ.

ΟΙ ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ, ΣΥΝΗΘΩΣ ΣΥΝΕΧΙΖΑΝ ΤΗΝ ΦΟΙΤΗΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΟΜΩΠΟΛΗΣ ΜΟΡΦΟΥ, ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΞΕΡΟΥ ΚΑΙ ΛΙΓΟΙ ΣΕ ΣΧΟΛΕΙΑ ΤΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ.

ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΗΣΑΝ, ΚΥΡΙΩΣ, ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ, ΓΕΩΡΓΟΙ ΚΑΙ ΕΡΓΑΤΕΣ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΞΕΡΟΥ Η ΟΠΟΙΑ ΕΞΟΡΥΣΣΕ ΚΑΙ ΕΞΗΓΑΓΕ ΧΑΛΚΟ.

ΟΙ ΓΕΩΡΓΟΙ ΠΑΡΗΓΑΓΑΝ ΣΤΑΦΥΛΙΑ, ΑΜΥΓΔΑΛΑ, ΧΑΡΟΥΠΙΑ, ΣΥΚΑ, ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ, ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΗ, ΠΑΤΑΤΕΣ, ΦΥΣΤΙΚΙΑ, ΜΠΑΝΑΝΕΣ, ΕΛΙΕΣ, ΟΠΩΡΟΚΗΠΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΕΝΩ ΟΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ ΑΣΧΟΛΟΥΝΤΟ ΜΕ ΕΚΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΙΓΩΝ, ΠΡΟΒΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΓΕΛΑΔΩΝ.

Η ΓΑΛΗΝΗ ΕΙΧΕ ΩΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΘΕΟΛΟΓΟ. ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΕΙΧΕ ΔΥΟ ΙΕΡΟΥΣ ΝΑΟΥΣ, ΕΝΑΝ ΜΙΚΡΟ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΜΕΓΑΛΟ ΚΤΙΣΜΕΝΟ ΤΟ 1930 ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΕΤΕΛΕΙΤΟ Η ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. ΕΠΙΣΗΣ ΕΙΧΕ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΑ ΟΠΩΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ, ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΥΡΝΟΥΤΟΥ, ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΥΡΑΣ.

ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ ΕΟΚΑ Η ΓΑΛΗΝΗ ΕΙΧΕ ΠΛΟΥΣΙΑ ΔΡΑΣΗ. ΠΟΛΛΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΣΥΝΕΛΗΦΘΗΣΑΝ ΚΑΤ΄ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ, ΜΕΤΑΦΕΡΘΗΚΑΝ ΣΕ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΒΡΕΤΤΑΝΟΥΣ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΥΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥΣ, ΕΝΩ ΣΥΧΝΑ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΕΤΙΘΕΤΟ ΣΕ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΚΛΕΙΟ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ. ΣΤΟΝ ΨΗΛΟΤΕΡΟ ΛΟΦΟ ΣΤΗΘΗΚΕ Ο ΑΝΔΡΙΑΝΤΑΣ ΤΟΥ ΗΡΩΑ ΧΑΡΙΛΑΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΑΠΑΓΧΩΝΙΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΕΣ ΤΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ ΤΟΥ 1956.

Η ΓΑΛΗΝΗ ΚΑΤΕΛΗΦΘΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ ΣΤΙΣ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΤΟΥ 1974. ΜΕΡΙΚΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΣΥΝΕΛΗΦΘΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΚΑΙ ΑΓΝΟΟΥΝΤΑΙ. Η ΓΡΑΜΜΗ ΑΤΤΙΛΑ ΧΩΡΙΣΕ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΣΤΑ ΔΥΟ ΚΑΙ ΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΚΑΤΕΧΕΤΑΙ ΕΝΩ ΤΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΕΥΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΝΕΚΡΗ ΖΩΝΗ. ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΑΚΡΥΑ ΛΕΗΛΑΤΗΜΕΝΟ ΚΑΙ ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΟ.

ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΕΣΠΑΡΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΠΡΟ, ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΣΤΟ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ, ΣΤΟΝ ΚΑΝΑΔΑ, ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ.

Λοΐζος Στεφάνου

===============================

Η ΠΤΩΣΗ της ΓΑΛΗΝΗΣ και η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ

(αφήγηση πραγματικών γεγονότων)

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Όταν άρχισαν τα γεγονότα του 1974 στην Κύπρο, υπηρετούσα στο 276 Τ.Π. στον Κάτω Πύργο Τηλλυρίας ως ΔΕΑ (ΠΖ).

Μετά από μερικές εβδομάδες πολεμικών γεγονότων με τους Τούρκους ενημέρωσα τον Διοικητή μου ότι, επειδή κατάγομαι από την Γαληνή, ενδιαφέρομαι να πάω εκεί να αμυνθώ υπέρ του χωριού μου, αντί στο μέρος που βρισκόμουν, στον Λωρόβουνο.

Πράγματι ήρθε η μέρα όπου κρίθηκε ότι έπρεπε να γίνει μια ενίσχυση στην φρουρά της Γαληνής, λόγω των εκεί εξελίξεων. Αφού ο Διοικητής μου έκανε διαβουλεύσεις (συζητήσεις με κάποιους άλλους ΔΕΑ) μου ζήτησε να ετοιμαστώ για την Γαληνή.

Διέταξε τον συγχωριανό μας, Υποδιοικητή του Τάγματος, Αριστοτέλη Ευσταθίου Λοχαγό (ΠΖ) να αναλάβει την μεταφορά μου.

Ο Αριστοτέλης με πήρε με ένα στρατιωτικό Landrover και επέστρεψε αυθημερόν στον σταθμό διοικήσεως του 276 Τ.Π.

Εκεί τέθηκα υπό τις διαταγές του Ελλαδίτη Υπολοχαγού Μπριασούλη Ευάγγελου από τα Ιωάννινα, ο οποίος είχε αρκετό καιρό στην Γαληνή και με ηρωικές προσπάθειες ενεργούσε ως ο βασικός κορμός της αμυντικής προσπάθειας του 261 Τ.Π. το οποίο είχε έδρα το στρατόπεδο Χαριλάου Μιχαήλ στην Γαληνή.

Ο πληθυσμός του χωριού είχε ήδη φύγει σε ασφαλή μέρη, πλην ελαχίστων.

Εκεί βρήκα επίσης τον Ανδρέα Λάμπρου (του Σταύρου και της Κατερίνας, έφεδρο αξιωματικό) ο οποίος όμως έφυγε για άλλη περιοχή. Συνάντησα επίσης μερικούς πολίτες (και γυναίκες) που δεν εγκατέλειψαν το χωριό. Θυμάμαι τον αείμνηστο θείο μου Κωνστάντινο Σταυρινού (Βιολάρη) ο οποίος αφού έστειλε μακριά την οικογένεια του, παρέμεινε στο στρατόπεδο ως απλός στρατιώτης με το κυνηγετικό του όπλο καθώς και τον καλαδελφό μου Ανδρέα Πολυδώρου (Τσιτσεκλή) τον οποίο συμβούλεψα να φύγει, όπως και έπραξε.

Μερικοί συγχωριανοί μας ερχόντουσαν κάπου κάπου από τον Κάμπο και την Τσακκίστρα και έπαιρναν διάφορα πράγματα και εγώ, όταν έβρισκα ευκαιρία, πήγαινα στο σπίτι μου και συσκεύαζα τα σχολικά μου βιβλία και τετράδια, από Πρώτης Δημοτικού μέχρι Έκτης Γυμνασίου, για να τα φυγαδεύσω (το αναφέρω, παρεμπιπτόντως, για να δείξω και το πνεύμα της εποχής εκείνης, σχετικά με την αντίληψη μας για την εκπαίδευση), αυτό έκανα και την 3^η Σεπτεμβρίου 1974 κατά τις 10.00 το πρωί.

ΜΕΡΟΣ Α

Γαληνή, Στρατόπεδο Χαριλάου Μιχαήλ (σε οροπέδιο στα νοτιοδυτικά του χωριού).

Ημερομηνία: 03 Σεπτεμβρίου 1974 και ώρα περίπου 21.00. Ο επικεφαλής Λοχαγός (Υπολοχαγός, Διοικητής Λόχου) καλεί τρία – τέσσερα άτομα από εμάς να πάμε στο χωριό να βρούμε τρόφιμα για τον Λόχο.

Μου λέγει: «Ειδοποίησα τους χωριανούς σου ότι έχουν διορία μέχρι μια συγκεκριμένη μέρα να έρθουν να πάρουν τα ζώα τους από το χωριό, διότι θα αρχίσουν να ψοφάνε και θα έχουμε πρόβλημα ασθενειών. Μετά από αυτή την ημερομηνία θα τα πάρουμε για να σιτίζονται οι στρατιώτες. Η διορία έληξε, θα πάμε να μαζέψουμε κοτόπουλα».

Μπήκαμε σε ένα στρατιωτικό Landrover.

Πρώτα, διασχίζοντας το χωριό, κατευθυνθήκαμε στην τοποθεσία Πετραβούναρος (ανατολικά του χωριού) όπου υπήρχαν λίγοι δικοί μας φαντάροι, περισσότερο ως παρατηρητές παρά ως φρουρά.

Οι φαντάροι αυτοί κάθε βράδυ εγκατέλειπαν τις θέσεις τους και επέστρεφαν στο στρατόπεδο, λέγοντας ότι την νύχτα περνούν Τούρκοι και μπαίνουν στο χωριό. Ο Λοχαγός τους εμψύχωσε και τους είπε: «Για να σας δείξω ότι δεν υπάρχουν Τούρκοι στην περιοχή, θα κάνω βολές στον απέναντι λόφο (στη Βαρή). Αν υπάρχουν Τούρκοι, τότε θα απαντήσουν, αν δεν απαντήσουν τότε δεν υπάρχουν».

Με πήρε μαζί του μέχρι το σπίτι του Κλεόβουλου Πουσπουτή, αρκετά έξω από το χωριό και έριξε ριπές στον απέναντι ανατολικό λόφο. Περιμέναμε απάντηση αλλά δεν υπήρξε.

Οι στρατιώτες, αφού πήρανε θάρρος, τοποθετήθηκαν πάλι στις θέσεις τους.

Εμείς επιστρέψαμε στο κέντρο του χωριού, στην γειτονιά Γιαννή Γιανναπά, Νικόλα Χαρμαντά, Κωσταντή Ττόπουζου, Χαμπή Χρυσάνθου (και της Χριστίνας). Σταματήσαμε ακριβώς στο σημείο που ξεκινά ο δρόμος προς Παλιομάντρες και Μαυρίτζη (τοποθεσίες έξω από το χωριό).

Η ώρα ήταν περίπου 21.30.

Ως γνώστης της γεωγραφίας του χωριού, τους καθοδήγησα να πάνε να πάρουν κοτόπουλα από το σπίτι μου και από το σπίτι του Εφραίμη όπου γνώριζα, με σιγουριά, ότι υπήρχαν.

Δύο στρατιώτες πήγαν σε άλλα σπίτια.

Έμεινα μόνος μου, ως φρουρός, στην μέση του δρόμου ο οποίος φωτιζόταν πολύ καλά, δίπλα στο Landrover, κρατώντας στα χέρια μου ένα αυτόματο τύπου «στέν».

Σε μισή ώρα περίπου επέστρεψαν, αμέσως έβαλαν τα κοτόπουλα στο αυτοκίνητο και ο Λοχαγός μου είπε: «Είδα κάποιον να τρέχει στο σκοτάδι, εκεί…» και μου έδειξε το δρομάκι μεταξύ του σπιτιού του Ττοουλή (Χριστόδουλου) Ττουλέκη και του μικρού καταστήματος του Ζήνωνα Λοϊζου (που έκλεινε με πράσινο ρολό).

Του απάντησα: «Θα είναι μάλλον ο Ζηνωνής κύριε Λοχαγέ, διότι δεν έφυγε από το χωριό».

Μου είπε: «Γνωρίζω τους χωριανούς σου, δεν είναι ο Ζηνωνής, μπείτε γρήγορα στο Landrover να φύγουμε».

Υπακούσαμε, κάθησε αυτός στο τιμόνι και φύγαμε γρήγορα με σβηστά φώτα.

Πήγαμε προς το στρατόπεδο και μείναμε στο παρατηρητήριο (και γραφείο) του Δασονομείου για να μην είμαστε στόχοι. Λόγω ώρας κοιμηθήκαμε, ενώ βέβαια οι σκοπιές της λιγοστής μας δύναμης λειτουργούσαν κανονικά σε διάφορα σημεία.

Το αισθητήριο του Λοχαγού μας προστάτευσε, προς στιγμή, από τον θάνατο, μέσα στο χωριό!

Στις 04 Σεπτεμβρίου ώρα 03.00 (ξημερώματα) εκδηλώθηκε σφοδρή επίθεση με όλμους και πολυβόλα εναντίον του στρατοπέδου.

Ο Λοχαγός στέλλει τον Λοχία Σοφοκλέους Σοφοκλή να πάει στο μεγάλο υδραγωγείο με ένα ασύρματο Racal για να κάνει παρατήρηση και να μας ενημερώσει.

Ο Λοχίας φωνάζει δυνατά : «Είναι Τούρκοι, είναι Τούρκοι!».

Αποχωρήσαμε!

Ένας πολίτης που ήταν μαζί μας και είχε αυτοκίνητο κάποιας κρατικής πολιτικής υπηρεσίας, έφυγε με αυτό, παίρνοντας μαζί του βαριά όπλα τα οποία και διέσωσε. Μετά έμαθα ότι έγινε στόχος βολών αντιαρματικών ρουκετών από τους Τούρκους, ευτυχώς όμως ανεπιτυχώς, στο σημείο χωρισμού του δρόμου προς τα χωριά Βαρίσεια και Λουτρό.

Η Γαληνή έπεσε!

Ήταν η αποφράδα μας ημέρα!

Μετά από ώρες διαπιστώσαμε ότι από τους στρατιώτες και πολίτες, που ήσαν μαζί μας στο στρατόπεδο, όπως ο αείμνηστος θείος μου Κωνστάντινος Βιολάρης (που ήταν μαζί μας με το κυνηγετικό του και μια κουβέρτα), είχαμε έναν τραυματία ονόματι Καϊσή, τον οποίο συνάντησα μετά από ένα χρόνο περίπου στο λιμάνι της Λεμεσού ως εργαζόμενο.

Άλλες απώλειες, από όσους έμεναν στο στρατόπεδο, δεν είχαμε.

Και πάλι την βγάλαμε καθαρή!

Στις 11.00 της 04 Σεπτεμβρίου ανεζήτησα με κιάλια από μακριά τον ανδριάντα του Ήρωα Χαριλάου Μιχαήλ, δεν βρισκόταν στη θέση του…

Μετά από καιρό πληροφορηθήκαμε για τον χαμό των αγνοουμένων που έμεναν (με δική τους απόφαση) μέσα στο χωριό.

ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ ΓΑΛΗΝΗΣ	ΕΤΟΣ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ	ΗΛΙΚΙΑ
Ιωάννου Χαρίτων του Ιωάννη	1904	70
Καλαϊτζή Γιαννής του Γεωργίου	1906	68
Λοΐζου Ζήνων του Λοΐζου	1917	57
Λόντου Νικόλαoς του Ιωάννη	1900	74
Σωκράτους Ιωάννης του Σωκράτους	1925	49

Σημειώνω ότι οι αγνοούμενοι της Γαληνής αρνούντο να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, παρά τις προσπάθειες όλων μας να τους πείσουμε για τους κινδύνους.

Ήταν η τελευταία μάχη του 1974, ο πόλεμος έληξε, η Γαληνή ερήμωσε και σήμερα υπάρχει μόνον σαν οικοδομικό λείψανο για να δηλώνει σιωπηρά στον κόσμο το αίσχος του πως:

«οι αδύναμοι αναλώνονται, χωρίς την θέληση τους, για τα συμφέροντα των δυνατών!»

Η Γαληνή, την πιο κρίσιμη στιγμή της ύπαρξης της, δεν είχε βοήθεια από πουθενά. Οι κάτοικοι της την είχαν εγκαταλείψει για να σωθούν, το στράτευμα δεν έστειλε πρόσθετες δυνάμεις να την υπερασπιστούν όπως έγινε σε άλλες περιπτώσεις (για παράδειγμα Δυνάμεις Καταδρομών και δύναμη όλμων όπως έγινε με την υπεράσπιση του Κάτω Πύργου) και έτσι ακολούθησε την μοίρα της προς την καταστροφή και την ερήμωση.

Πρέπει να σημειώσω ότι, μαζί με την Γαληνή, χάσαμε και τα δύο μικρά γειτονικά της χωριά, τον Λουτρό και την Βαρίσεια.

Την ευθύνη αφήνω να την βρει ο ανιδιοτελής και αμερόληπτος ερευνητής του μέλλοντος. Εγώ απλώς δημοσιοποιώ την εμπειρία μου, για να βοηθήσω τον Ιστορικό και ίσως είναι δικό μου το καθήκον αυτό, μιας και τα τελευταία σαράντα χρόνια δεν έχω δει άλλη μαρτυρία για το τι συνέβη εκείνη τη μέρα στο χωριό μου, στο κεφαλοχώρι της περιοχής, που είχε στους κόλπους του το Αρχαίο Βασίλειο των Σόλων και το Μερσινάκι, «γέννησε» τον πανέμορφο κατεχόμενο οικισμό του «Ποταμού του Κάμπου» και εμπλούτισε με τα παιδιά της τις κοινωνίες από Αμερική μέχρι Αυστραλία και που σήμερα, ο πληθυσμός της, αν υπήρχε όλος εκεί συγκεντρωμένος, θα ξεπερνούσε τις πέντε χιλιάδες ανθρώπους και θα έκανε μια ζηλευτή πολιτεία.

ΜΕΡΟΣ Β

Μετά από πολλά χρόνια και αφού αρχίσαμε να αξιοποιούμε τα μέσα που παρέχει η τεχνολογία, επικοινωνούμε μεταξύ μας μέσω διαδικτύου και κυρίως μέσω του Facebook.

Πριν κάποιο καιρό, λοιπόν, αρχίσαμε να δημοσιεύουμε φωτογραφίες τις οποίες εξασφάλισαν διάφοροι από εμάς, με διάφορους τρόπους, για τις κατεχόμενες περιοχές μας.

Μεταξύ αυτών και προπολεμικές φωτογραφίες στις οποίες φαίνονται διάφορες όψεις του χωριού μας, ιδιαίτερα δε της εκκλησία, του Ιερού Ναού του Πολιούχου Αγίου του χωριού μας, του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Σε κάποιες από αυτές φαίνεται η εκκλησία κανονική όπως ήταν σε χρήση πριν την κατοχή και σε άλλες, μεταπολεμικές, η εκκλησία φαίνεται όρθια αλλά χωρίς στέγη.

Λεπτομερείς μεταπολεμικές εικόνες δεν υπάρχουν λόγω των δυσκολιών πρόσβασης στο χωρίο.

Από τις μεταπολεμικές φωτογραφίες διαπιστώνουμε ότι κανένα σπίτι δεν έχει στέγη, πόρτες ή παράθυρα, ενώ όσα σπίτια ήσαν καινούργια το 1974 τώρα έχουν τεράστιες τρύπες στους τοίχους.

Ταυτόχρονα, με τις φωτογραφίες, σχολιάζαμε και την επιθυμία μας να πάμε στο χωριό, όπως γίνεται και σε άλλες κατεχόμενες περιοχές και να κάνουμε θεία λειτουργία στην εκκλησία μας:
«Η Αμμόχωστος στην ανατολική άκρη της γραμμής Αττίλα και η Γαληνή στην δυτική».

Όμως στις 12 Μαΐου 2014, εντελώς τυχαία, έκανα την ακόλουθη ανατριχιαστική διαπίστωση:

«Στις 8 Μαΐου 2014, ημέρα γιορτής του πολιούχου Αγίου της Γαληνής, κάποιος Τούρκος δημιούργησε Facebook στο οποίο έβαλε δύο μοναδικές φωτογραφίες. Η μία έχει ληφθεί από την «Κόκκινη» (λόφος που δεσπόζει της περιοχής, στον οποίο βρισκόταν ο ανδριάντας του Ήρωα μας της ΕΟΚΑ, Χαριλάου Μιχαήλ) και παρουσιάζει όλη την περιοχή μέχρι την Μόρφου. Η άλλη τραβήχτηκε από το καινούργιο δημοτικό σχολείο, το οποίο χρησιμοποιείται ως στρατιωτική βάση (με ελικοδρόμιο), η οποία δείχνει την περιοχή της εκκλησίας και του παλαιού δημοτικού σχολείου. Στην φωτογραφία αυτή φαίνονται οι τοίχοι του παλαιού δημοτικού σχολείου ενώ στην θέση της εκκλησίας φαίνεται καθαρά, ότι δεν υπάρχει ούτε ίχνος του Ναού. Στο Τουρκικό αυτό Facebook αναφέρεται ότι ο συντάκτης του διαμένει στην Σμύρνη».

Συμπεράσματα:

1) «Επειδή στην Γαληνή κανένας δεν έχει πρόσβαση εκτός από Τούρκους στρατιωτικούς και κανένας δεν μπορεί να φωτογραφίζει την περιοχή, αν δεν έχει στρατιωτική εξουσία, συνεπάγεται ότι ο φωτογράφος είναι Τούρκος στρατιωτικός, με εντολή της υπηρεσίας του».

2) «Οι Τούρκοι βλέποντας την πρόθεση μας, στο διαδίκτυο, να διεκδικήσουμε το δικαίωμα μας, να επισκεπτόμαστε το χωριό μας, κατεδάφισαν την εκκλησία για να μας μειώσουν τα κίνητρα και την επιθυμία να το επισκεφτούμε».

3) «Μας έδειξαν ότι, από τον μεγάλο μας οικισμό, δεν υπάρχει ούτε ένα σπίτι κατοικήσιμο και άρα δεν πρέπει να έχουμε πλέον ελπίδα και επιθυμία επιστροφής».

Βέβαια η δημιουργία εκείνου του Facebook, από τον «φίλο» Τούρκο, είναι ενέργεια που εντάσσεται μέσα στα πλαίσια ψυχολογικών επιχειρήσεων των Τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και δεν πρέπει να φέρει αποτελέσματα.

Εμείς πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να μην κάνουμε φιλίες ούτε με πολίτες ούτε με στρατιωτικούς Τούρκους οι οποίοι τάχα μας εξυπηρετούν, στην προσπάθεια μας να επισκεφτούμε τα κατεχόμενα μέρη μας. Αυτοί εκμεταλλεύονται την αγάπη για τον τόπο μας και με δεξιοτεχνία μπορεί καμιά φορά να μας μετατρέψουν σε φορείς της προπαγάνδας των, χωρίς να το καταλαβαίνουμε.

Το πιο πάνω Τουρκικό Facebook αποτελεί τρανή απόδειξη της Τουρκικής δολιότητας.

Η ελπίδα, η επιθυμία και η πρόθεση μας να επιστρέψουμε δεν θα σβηστούν ποτέ από την αήθη Τουρκική προσπάθεια !!!

Λοΐζος Στεφάνου του Κωνσταντίνου

πρόσφυγας από την Γαληνή

===============================

Η Γαληνή στην Βικιπαίδεια

Κάναμε προσπάθεια να δημιουργήσουμε το λήμμα "Γαληνή" στην Βικιπαίδεια (ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια του Διαδικτύου). Ξεκινήσαμε με το λήμμα "Γαληνή" και οι αρμόδιοι της Βικιπαίδειας το άλλαξαν σε "Γαληνή Λευκωσίας" για να μην συγχέεται με άλλα παρόμοια. Προς το παρόν, το λήμμα φιλοξενείται και ελπίζουμε ότι δεν θα προκύψει πρόβλημα συμβατότητας με τους κανόνες της Βικιπαίδειας και το δημοσίευμα μας θα παραμείνει εκεί. Έτσι ο καθένας θα μπορεί να ανατρέχει εκεί, για την απόκτηση εγκυκλοπαιδικών γνώσεων, για το χωριό μας, ιδίως οι νεώτεροι (μαθητές, φοιτητές, ερευνητές). Αν πετύχουμε την διατήρηση του, τότε στο μέλλον θα προσπαθήσουμε να το εμπλουτίσουμε με περισσότερα στοιχεία.

Ο σύνδεσμος για την Γαληνή είναι : => Η Γαληνή στην Βικιπαίδεια .

Διαφορετικά, αφού μπήτε στην Βικιπαίδεια, αναζητήστε : => Γαληνή Λευκωσίας)

===============================

Η Γαληνή σήμερα είναι

ΛΕΗΛΑΤΗΜΕΝΗ και ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΗ

===============================

ΤΟΤΕ που η ΓΑΛΗΝΗ ΗΤΑΝ ΚΕΦΑΛΟΧΩΡΙ

Ο ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΓΙΑΝΝΑΠΑΣ (τότε κοινοτάρχης)

ΣΗΚΩΝΕΙ ΓΛΥΠΤΟ που βρέθηκε στους ΣΟΛΟΥΣ

Η φωτογραφία είναι ΤΕΚΜΗΡΙΟ !

Είναι άραγε αυτό το ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ των ΑΡΧΑΙΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ μας στο ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ της ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ; ή μήπως το πήραν οι ΑΓΓΛΟΙ φεύγοντας, κατά τις γνωστές συνήθειές τους; Νομίζουμε ότι μια απάντηση των ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΑΡΧΩΝ θα ήταν χρησιμη.

ΣΤΕΦΑΝΟΣ και ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΝΝΑΠΑ

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ από ΕΠΙΣΚΕΨΗ του ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ

ΧΑΤΖΗΠΑΥΛΟΥ στην ΓΑΛΗΝΗ

< ================= >

(ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΠΡΕΠΕΙΣ ΧΑΚΕΡ,

ΠΡΟΒΟΚΑΤΟΡΕΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ,

ΑΦΑΙΡΕΣΑΝ ΤΗΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ)

Η ΘΕΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ (α)

(ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΠΡΕΠΕΙΣ ΧΑΚΕΡ,

ΠΡΟΒΟΚΑΤΟΡΕΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ,

ΑΦΑΙΡΕΣΑΝ ΤΗΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ)

Η ΘΕΑ ΑΦΡΟΔΙΤΗ (β)

Το ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ αυτό ΒΡΕΘΗΚΕ στο ΑΡΧΑΙΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ των ΣΟΛΩΝ

< ================= >

Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ αυτή ΑΦΙΕΡΟΥΤΑΙ στην UNESCO και στις ΑΛΛΕΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ, που ΤΑΧΘΗΚΑΝ να ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΝ τον ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ!

ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΣΗΣ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ στο ΘΡΥΛΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ του Ο.Η.Ε. για την ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ του για την ΔΙΚΑΙΗ και ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΠΙΛΥΣΗ του ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ.

< ================= >

Τα ΜΝΗΜΕΙΑ, η ΓΑΛΗΝΗ και η ΠΕΔΙΑΔΑ των ΣΟΛΩΝ καθώς και ΑΜΕΤΡΗΤΑ ΑΛΛΑ ΜΕΡΗ, ΚΑΤΕΧΟΝΤΑΙ ΠΑΡΑΝΟΜΑ από το 1974, από τον ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟ, ΦΑΣΙΣΤΙΚΟ, ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ, με ΝΑΤΟΪΚΗ ΣΦΡΑΓΙΔΑ και ΥΠΟΓΡΑΦΗ.

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΕΙΝΑΙ, ΦΑΙΝΕΤΑΙ, ο ΠΙΣΤΟΣ και ΦΙΛΟΤΙΜΟΣ ΣΥΜΜΑΧΟΣ (???) των ΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ, των ΒΡΕΤΤΑΝΩΝ και των ΑΛΛΩΝ ΝΑΤΟΪΚΩΝ ΚΥΚΛΩΝ, γι' αυτό και ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ να ΚΑΡΠΟΥΤΑΙ τα ΛΑΦΥΡΑ και την ΛΕΙΑ των ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΩΝ της ΠΡΑΞΕΩΝ.